چرا حزب توده ایران
علیه کودتای 28 مرداد قیام مسلحانه نکرد
فرح نوتاش 17.08.2024
خصوصیات بارز هر انقلابی، انعکاس صحیح رویداد های تاریخی بدون اعمال هر گونه حب و بغض خطی و وارونه جلوه دادن حقایق است! بخصوص در رویدای مهم چون کودتای 28 مرداد سال 1332، که پیامده هایی بس ناگواری را برای ملت ایران در پی داشته، که تا همین امروز مردم شریف ایران گرفتار آن است.
احزاب و سازمان های سیاسی بدون توجه به تنش آنان با هم، همگی جزو بدنۀ موج خروشان هستند که با اصطکاکی به پیش می رود و هویت مبارزاتی یک ملت محسوب می شوند. از این رو، ازطیف وسیع نویسندگان میدان سیاسی انتظار می رود که، با توجه به رنج بی پایانی که تمام مبارزین ایران در عرصه استبدادی رژیم های حاکم بر ایران، تا کنون متحمل شده اند، و خانواده های مظلوم و بی پناه آنان، که هم درد با آنان در تمام سال های زندان و اعدام بوده اند، حرمت نگهدارند. و با زخم زبان، باعث شکنجه فراتر بازماندگان آنان نشوند! و از خراش اعماق سه نسل کودکان رنجدیده این مبارزین خود داری کنند.
چرا در آن کودتا حزب توده مبارزه مسلحانه نکرد؟ سوالی است که برای بسیاری مطرح بوده و هست. من نیز یکی از آنان بودم. از این رو به تحقیق رویدادها پرداختم.
ملی کردن نفت ایران با همت دکتر محمد مصدق نخست وزیر ایران و پشتیبانی مردم و کارگران در تمام اتحادیه ها و حزب توده ایران که در ایجاد میتینگ های ضد استعماری بسیار توانمند بود، به انجام رسید. بعدها چرچیل نخست وزیر انگلیس صحبت از استخراج 370 میلیون تن نفت ایران را می کرد و حال آنکه در شرکت نفت ایران و انگلیس، فقط 20% از فروش بی حساب و کتاب آن نفت استخراجی را، انگلیس به ایران می داد و بقیه را خود می برد.
زخمی که استعمار انگلیس از ملی کردن نفت ایران خورد باعث شد که برنامه کودتایی را به نام آجاکس در سال 1331 علیه دولت مصدق طراحی کند. که در 28 مرداد 1332 با همکاری آمریکا، منجر به سقوط حکومت دکتر مصدق شد.
وزیر کشوردولت مصدق، سر لشگر زاهدی بود که وابستگی او به آمریکا برای حزب تودۀ ایران
روشن بود. حزب توده مخالفت خود را با انتصاب او در نشریاتش اعلان می کرد. ولی مصدق اعتنایی به آن انتقاد ها نداشت. و خود مصدق با این که علیه استعمار انگلیس مبارزه می کرد، ولی آمریکا را کشوری آزاده و دموکرات می شناخت. هنوز هم در جبهۀ ملی این دیدگاه موجود است.
بعد ها همان سر لشگر زاهدی همکار آمریکا و انگلیس در کودتای 28 مرداد شد!
حزب توده به دلیل حضور افسرانش در ارتش، از وقوع کودتا پیشاپیش اطلاع داشت، این مطلب را به اطلاع مصدق رساند. و در سه روز پیش از کودتا برای پیش گیری از کودتا تعدادی از اعضای خود را در محلات کارگر نشین، چون خیابان صفای تهران ، مسلح کرده بود.
مریم فیروز “همسر نورالدین کیانوری رهبر حزب توده در 1357” ، می گفت: مصدق پسر عموی من بود. ما سه روز متوالی، سه پیک به خانۀ او فرستادیم و گفتیم دارد کودتا می شود و ما آمادۀ دفاع مسلحانه هستیم. ولی او در هر سه روز پیاپی گفت: نه هیچ اقدامی نکنید و صبر کنید، صبر کنید و صبر کنید، و کار از کار گذشت.
در جواب سوالی که چرا خود حزب مستقلا وارد میدان مبارزه مسلحانه نشد؟ او گفت حزب نمی خواست روی دست مصدق بلند شود. در این میان حال اعضای حزب توده که سه روز مسلح، منتظر دستور حمله ای بودند که هرگز صادر نشد، بسیار دردناک بوده است.
:در بخشی از اسناد سی آی ای، که چند سال پیش برای عموم چاپ شده ، بطور روشن آمده است
روزهای 16 و 17 اوت نیروهای وفادار به مصدق بر خیابانهای تهران مسلط بودند و صدها هزار نفر به هواداری از مصدق تظاهرات می کردند و شاه را به عنوان » خائن» محکوم می کردند. شاه وحشت زده از کشور فرار کرد.
روز 19 اوت بود که ورق برگشت. مصدق با اعتماد به قول سفیر آمریکا، به نیروهای نظامی دستور داد» خیابان را از وجود تظاهر کنندگان پاک سازند» از وجود کسانی که فعالان حزب ممنوعه توده، در میان آنها نقش مهمی ایفا می کردند، و برغم ممنوعیت، از سوی دولت تحمل می شدند.
پس از آن بود که اوباش خریده شده و هواداران شاه بر خیابانها مسلط شدند و با کمک دیگر نیروهای نظامی، مردم هوادار مصدق را پس راندند. این نیز برای موقعیت مصدق تاثیر منفی داشت که برخی از مقامات موثر مذهبی که در آغاز از او حمایت میکردند، اینک بدلیل سیاست فرهنگی سکولار او، با او به مبارزه برخاسته بودند.
پس از 9 ساعت نبرد سخت که برای تسخیر خانه مصدق رخ داد،سرانجام نخست وزیر دستگیر شد.
و بعد از آن سقوط، یورش به خانه اعضای حزب توده ایران و دستگیری تعداد کثیری از آنان و برخی از اعضای جبهۀ ملی شروع شد. شکنجه آن مردان و اعدام ها و خانواده های زیر خط فقر و بی پدری و مشکلات بعد از آن، چیزی نیست که درد آن هرگز از چهرۀ ایران پاک شود.
حزب توده که از سال 1327 ممنوعه اعلان شده بود، همواره تحت بالاترین فشار به کار سیاسی می پرداخت. و حتا در زمان مصدق بسیاری از اعضاء آن زندانی بودند.
مصدق آمریکا را به حزب توده ایران ترجیح داد. و آمریکا هم که همواره به دنبال یک نوکر وابسته و فرمانبردار است، شاه راه به مصدق ترجیح داد. و مصدق تا پایان عمر در خانۀ خود در احمد آباد زندانی بود. و بعد از مرگ همانجا دفن شد.
حزب تودۀ ایران مادر تمام سازمان های چپ ایران، با ویژگی های مارکسیست لنینیست، ضد امپریالیست، ضد صهیونیست، و ضد سرمایه داری، ضد استعماری و حامی مردم فلسطین، باعث بیداری زحمتکشان ایران، روشنفکران ایران وحرکت عظیم و قدرتمند کارگران، بنیان گذار فرهنگ مبارزاتی سندیکایی وایران مدرن بود.
یاد و نام تمامی بخون خفته گان، زندانیان و شکنجه شدگان و خانواده های رنجدیده محترم آنان از خاطره ها هرگز محو نخواهد شد.
womens-power.farah-notash.com
www.farah-notash.com
Women’s Power